Voor u ligt de kadernota 2023-2026. De kadernota is de ‘voorloper’ van de begroting 2023. Aan de hand van geactualiseerde cijfers wordt een doorkijk gegeven naar de jaren 2023 tot en met 2026. Ook worden de (financiële) kaders voor de begroting 2023 bepaald.
Rekening houdend met de nieuwe Statenperiode die in 2023 begint, is de Kadernota terughoudend in het opvoeren van nieuw beleid. Tegelijkertijd hebben we de afgelopen tijd met behulp van het Groeisprong-traject vooruitgekeken en in kaart gebracht welke grote opgaven er op ons afkomen als het gaat om de thema’s wonen, economie en gezondheid, natuur en recreatie, energie en klimaat en bereikbaarheid. En welke groeisprong in denken én omvang van de begroting de realisatie van deze opgaven van ons vraagt. Met deze uitkomsten in het achterhoofd, hebben wij gemeend om ten aanzien van drie onderwerpen een intensivering te doen tot aan de verkiezingen:
- Wonen; de woningbouwopgave blijft één van de grotere uitdagingen in onze provincie. Om tot de gewenste versnelling te komen van de juiste woningbouw geven we extra aandacht aan de groei- en verstedelijkingsopgaven in de drie Utrechtse regio’s. Ondersteuning van gemeenten en corporaties en een stevige lobby bij het rijk horen daarbij. We trekken daarom het programma Versnelling woningbouw met € 7,6 miljoen door in 2025 en 2026.
- Mobiliteit; met de ontwikkeling van het openbaar vervoer, zowel op het gebied van reizigers als op investeringen en concessies, zorgen we dat de provincie in de toekomst goed bereikbaar blijft. We reserveren voor de verlenging van de OV-concessie, rekening houdend met de lagere reizigersaantallen voor een periode van drie jaar € 50 miljoen extra. Vanaf 2026 trekken we structureel € 6 miljoen meer uit voor de nieuwe OV-concessie.
- Groen; groen is de kwaliteit van de Utrechtse regio. Het ontwikkelen van natuur en beleefbaar en recreatief groen draagt bij aan de leefbaarheid. Er wordt daarom € 50 miljoen ingezet voor een impuls op Groen-Groeit-Mee, het strategisch bosbeleid en het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Vanaf 2026 wordt € 4 miljoen structureel extra uitgetrokken voor faunaschade en natuurbeheer.
De huidige begroting voorziet - ook in het laatste jaar - voor voldoende structurele ruimte om met de regio en het Rijk gesprekken aan te gaan over te maken verstedelijkingsafspraken voor een ‘gezonde verstedelijking in de Metropoolregio Utrecht’. Bovengenoemde inzet sluit aan bij de omgevingsvisie die in 2021 is vastgesteld door Provinciale Staten. Hierin zijn duurzame, gezonde, veilige, bereikbare, vitale dorpen en steden en toekomstbestendige natuur en landbouw als belangrijke uitgangspunten benoemd voor een fijn woon- en leefklimaat in de provincie Utrecht.
Voorts zijn er tal van externe ontwikkelingen die onzekerheden met zich meebrengen. Geopolitieke en maatschappelijke ontwikkelingen zoals de oorlog in de Oekraïne, de stijgende energieprijzen en de voortschrijdende inzichten over gevolgen van de klimaatverandering, alsook de inzet deze gevolgen te beperken, zijn van invloed op de werkzaamheden van de provincie. Denk bijvoorbeeld aan de beschikbare middelen uit het regeerakkoord voor de energietransitie, de stikstof-reductie en het klimaat. Maar ook een mogelijke deelneming in Stedin, investeringen in infra en stijging van concessiekosten in het openbaar vervoer. Dit maakt dat het noodzakelijk is om blijvend rekenschap te geven van dergelijke externe ontwikkelingen. Daarbij is het belangrijk om als organisatie flexibel te zijn, om zo in te kunnen inspelen op de actualiteit en veranderende omstandigheden. We maken voor onze taken inzichtelijk wat de impact is en zullen u daarover in de programmabegroting nader berichten