Programma 2. Landelijk gebied

Met het Bestuursakkoord natuur van 20 september 2011 zijn de provincies sinds 1 januari 2012 beleidsmatig en financieel verantwoordelijk voor het voormalige Faunafonds en de open-eind-regeling faunaschade. Met de inwerkingtreding van de Wet natuurbescherming (Wnb) zijn de provincies dat ook wettelijk gezien artikel 6.1 Wet natuurbescherming. In voorkomende gevallen verlenen provincies tegemoetkomingen in (landbouw)schade aangericht door van nature in het wild levende beschermde soorten. Over de toepassing daarvan zijn interprovinciaal vaste gedragsregels afgesproken en vastgelegd in beleidsregels. Deze worden door de unit Faunazaken van onze werkorganisatie Bij12 uitgevoerd (Beleidskader Wnb PS 12-12-2016). De raming is gebaseerd op de uitgekeerde vergoedingen die grondgebruikers de afgelopen jaren hebben gekregen op basis van het provinciale fauna schadebeleid (tegemoetkomingen faunaschade, ganzenregeling en dassenovereenkomsten).

De schade-uitkeringen zijn niet met zekerheid te voorspellen en afhankelijk van veel factoren, zoals het aantal aanvragen, aantal schadeveroorzakende dieren, het weer en de gewasprijzen. Ook vallen de taxatiekosten - om de hoogte van de faunaschade vast te stellen - onder deze kosten. De belangrijkste factoren voor de oplopende kosten voor tegemoetkomingen in schade zijn de toenemende droge stofprijzen van het gewas en een toename van het aantal aanvragen om een tegemoetkoming in de schade. Sinds 2017 zijn de tegemoetkomingen in de landbouwschade gaan stijgen. Na enkele tussentijdse incidentele ophogingen van de begroting heeft de Unit Faunazaken van Bij12 in september 2021 de raming van de uitgaven bijgesteld van structureel € 1.650.000 naar een bedrag van € 3.089.000 per jaar. De structurele verhoging bedraagt daarmee dus € 1.439.000 per jaar. Aangezien het budget voor 2023 al incidenteel was verhoogd met € 605.000, is in het jaar 2023 ‘slechts’
€ 834.000 nodig. Het identiek geraamde tekort over 2022 zal in de Zomernota 2022 worden meegenomen.    
Er is in deze budgetverhoging nog geen rekening gehouden met de mogelijk verdere doorstijging van bijvoorbeeld droge stofprijzen van het gewas. Daarnaast ontstaat door recente gerechtelijke uitspraken die raken aan de uitvoering van beheer en schadebestrijding het financiële risico dat het aantal schademeldingen en de omvang van de schade per melding kan toenemen. Het is op dit moment nog te onduidelijk wat de precieze financiële effecten hiervan zullen zijn.